Diagnose van en behandelingen bij prostaatkanker
Om de juiste diagnose te stellen en te bepalen in welke fase waarin de prostaatkanker zich bevindt, doorloopt u verschillende onderzoeken.
TNM-systeem
Het TNM systeem wordt wereldwijd gebruikt om het stadium van een kanker aan te duiden.
De letter T staat voor ‘Tumor’; de N staat voor ‘Nodes’ (het Engelse woord voor klieren) en geeft aan of er eventuele uitzaaiingen zijn in de lymfklieren; de letter M van ‘Metastase’ geeft aan of er wel of geen uitzaaiingen op afstand zijn.
De prostaat
Elke man heeft een prostaat. De prostaat bevindt zich tussen de urineblaas en de sluitspier. De prostaat zit rondom de plasbuis en de achterkant kan worden gevoeld via de endeldarm. De functie van de prostaat is het maken van zaadvocht.
PSA
Prostaat Specifiek Antigeen (PSA), is een eiwit dat normaal bij mannen in geringe mate in het bloed aanwezig is. Het wordt gevormd in het klierweefsel van de prostaat, zowel in een gezonde als in een zieke prostaat.
Een “zieke” prostaat geeft meer PSA af in het bloed. Dat kan het geval zijn bij een goedaardige prostaatvergroting, prostaatontsteking en vooral bij prostaatkanker.
MRI van de prostaat
Met een MRI scan kunnen afwijkingen binnenin de prostaat of aan de lymfklieren worden ontdekt.
De afkorting MRI staat voor Magnetic Resonance Imaging. Dit houdt in dat met behulp van een sterk magnetisch veld en radiogolven afbeeldingen worden gemaakt zonder gebruik van röntgenstralen.
Prostaatbiopsie
Bij een prostaatbiopsie worden echogeleid weefselmonsters uit de prostaat afgenomen. Meestal wordt deze ingreep gedaan om er achter te komen wat de oorzaak is van de verhoging van het PSA-gehalte.
MRI fusiebiopten
Perineale fusiebiopten van de prostaat zijn weefselmonster van de prostaat die via het perineum (het gedeelte tussen balzak en anus) worden afgenomen. De kans op ontsteking is kleiner wanneer biopten worden afgenomen via het perineum dan via de endeldarm.
Prostaatverwijdering
In deze animatie wordt uitgelegd wat een prostaatverwijdering inhoudt, ook wel radicale prostatectomie genoemd. Het doel van deze operatie is om de hele prostaat en de zaadblaasjes te verwijderen.
Uitwendige bestraling
Uitwendige bestraling met als doel de prostaatkanker te doden met gerichte radioactieve bestraling. Deze animatie geeft uitleg over de uitwendige bestraling via de IMRT methode.
Inwendige bestraling
Inwendige bestraling van de prostaat, ook wel brachytherapie genoemd. Hierbij worden radioactieve bronnen in de prostaat geplaatst.
Actief volgen
Tijdens actief volgen, ook wel Active Surveillance genoemd, wordt de activiteit van de prostaatkanker nauwgezet gevolgd. Zo kan er, wanneer dat nodig is, een behandeling worden gestart.
Hormoontherapie
Hormoontherapie wordt soms tijdelijk gegeven rondom bijvoorbeeld bestraling. Soms wordt hormoontherapie levenslang gegeven, bijvoorbeeld wanneer er uitzaaiingen zijn. Bekijk in deze animatie de uitleg over de werking van de hormoontherapie.
Wegnemen lymfeklieren rondom prostaat
Soms worden er lymfeklieren rondom de prostaat weggehaald om te kijken of er uitzaaiingen zijn. Dit wordt gedaan via een incisie in de buik of een kijkoperatie, al dan niet met een operatierobot.